Janusz Marciniak urodził się w Poznaniu (1954). Studiował w poznańskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. W 1982 roku otrzymał dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Malarstwa prof. Jacka Waltosia i Pracowni Rysunku prof. Józefa Fliegera. Od 1983 roku pracuje w macierzystej uczelni. Najpierw jako asystent w Pracowni Rysunku prof. Andrzeja Okińczyca, potem asystent i adiunkt w Pracowni Malarstwa prof. Józefa Walczaka. Od 2006 roku prowadzi XII Pracownię Malarstwa. W 2011 roku otrzymał tytuł profesora sztuk plastycznych. W latach 2006-9 był dyrektorem Fundacji Signum. Twórca Spotkań Sztuki i Działań Społecznych oraz Warsztatów Radości Życia. W drugiej połowie lat 90. współpracował z Deutsche Korczak Gesellschaft i prof. Erichem Dauzenrothem (Justus-Liebig-Universität Gießen).
Kurator wielu wystaw, m.in.: Krzysztof Wodiczko: pojazdy, instrumenty (Fundacja Signum, 2007), Zofia Kulik: broń symboliczna III (Galeria u Jezuitów, 1994), Dzienniki Józefa Czapskiego (Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1991). Był inicjatorem i kuratorem Projekcji Poznańskiej Krzysztofa Wodiczki (2008). Współtworzył Kolekcję im. Janiny i Józefa Haubenstocków w Muzeum Narodowym w Krakowie. Opublikował następujące książki o sztuce i kulturze współczesnej: Okińczyc (Proof, 2002), Awangarda i wątroba (Obserwator, 1998), Paradoks artystów (Dialog, 1994), Józef Czapski – podziemna korona (Obserwator, 1993) i książkę przeciw antysemityzmowi Co Żydzi zrobili? (Fundacja Pogranicze, 2001).
Otrzymał Grand Award European Association for Jewish Culture (2004 i 2006). Był stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2004 i 2011), Istituto Polacco w Rzymie (1996) i Fondation pour une Entraide Intellectuelle Européenne w Paryżu (1989).
Do tej pory zrealizował 52 projekty działań i wystaw indywidualnych i uczestniczył w ponad 60 wystawach zbiorowych w Polsce i za granicą. Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, US Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie, Miejskiej Galerii Sztuki Arsenał w Poznaniu, Fundacji Signum i kolekcjach prywatnych.
czerwiec 2021